Bugenwilla (Bougainvillea), potocznie zwana kącicierniem jest rośliną pnącą lub płożącą z rodziny dziwaczkowatych (Nyctaginaceae). Pochodzi z klimatu tropikalnego Ameryki Południowej, do Europy trafiła w XVIII wieku, po raz pierwszy opisana przez Louisa Antoine'a de Bougainville.

W warunkach naturalnych bugenwilla jest zimozielonym pnączem lub krzewem o pędach dorastających 12 metrów wysokości, które wspinają się do góry przy pomocy cierni wyrastających w kątach liści. Liście ułożone są na pędach naprzeciwlegle, są krótkoogonkowe i mają długość od 2 do 10 cm. Kwiaty bugenwilli są niewielkie, ale niezwykle atrakcyjne przez obecność kolorowych podsadek otaczających każdą trójkę kwiatów właściwych. Podsadek zazwyczaj jest 3 lub 6. To one tak naprawdę stanowią główny walor dekoracyjny tej rośliny. Owocem z botanicznego punktu widzenia jest niełupka.

W naszym klimacie bugenwilla w ogóle nie zawiązuje nasion, rozmnażanie generatywne jest więc wykluczone. Możemy próbować rozmnażać ją wegetatywnie wiosną poprzez podział i ukorzenianie zielonych, niezdrewniałych pędów i umieszczenie ich pod przykryciem z folii w wilgotnej mieszaninie piasku i torfu. Po około 6 tygodniach sadzonki powinny się ukorzenić. Zabieg ten jest bardzo żmudny, a kwitnienie rozpocznie się dopiero po trzech latach, dlatego też najłatwiej jest po prostu kupić młodą roślinę bugenwilli, które są dostępne w dobrych sklepach ogrodniczych w sezonie letnim.

Bugenwilla jest rośliną krótkowieczną, uprawiana w domu żyje około 5 lat, w oranżerii – 25 lat. Gatunek ten należy do roślin, które lubią spędzać czas letni na słonecznych tarasach lub balkonach. Zaleca się wynosić ją po ustąpieniu ostatnich przymrozków, w drugiej połowie maja. Początkowo dobrze jest wynosić rośliny na około 4-5 godzin, stopniowo wydłużając czas aż do całej doby. Można też doniczki z bugenwillą wkopać na rabacie do gruntu, jednocześnie należy pamiętać, że wysadzenie roślin na miejsce stałe spowoduje powolne ich zamieranie. Na zewnątrz bugenwilla kwitnie obficie od czerwca aż do września. Kwitnienie jest bardziej obfite u roślin, które wysadzone są do ciasnych doniczek.

Pielęgnacja roślin polega na regularnym podlewaniu, lecz nie przelewaniu (spowoduje zrzucanie liści i więdnięcie) i nawożeniu raz na dwa tygodnie od kwietnia do sierpnia (dłuższy okres nawożenia nie pozwoliłby pędom na zdrewnienie przed zimą) nawozami do roślin kwitnących w nieco niższych dawkach niż podawane na opakowaniu. Przesuszenie roślin może powodować zrzucanie liści z zachowaniem podkwiatków. Nabłyszczanie liści nie jest pożądane w ogóle, zraszanie zaś nie jest konieczne tylko w okresie kwitnienia. Bugenwilla może być atakowana przez mszyce, mączlika i przędziorka – najlepiej zwalczać je chemicznie poprzez zastosowanie dostępnych w sklepach ogrodniczych preparatów.

W przypadku, kiedy bugenwilli nie wynosimy latem na zewnątrz, lecz chcemy przez cały rok trzymać ją w domu, należy pamiętać o odpowiednim dla niej miejscu. Jest nim wystawa południowa lub wschodnia, a pomieszczenie latem powinno być często przewietrzane, gdyż roślina może ulec poparzeniu i zrzucać liście oraz kwiaty.

Bugenwilla zimą musi przejść okres spoczynku, dlatego też, gdy tylko zaczną się jesienne chłody, należy przenieść ją do suchego, jasnego pomieszczenia, w którym będzie panowała temperatura 10˚C. Wyższa temperatura może spowodować ograniczone kwitnienie w roku następnym. W czasie spoczynku roślinę rzadko podlewamy, mniej więcej raz na 10 dni, nie dopuszczając do zasuszenia. Roślina może zgubić w tym czasie liście, ale pędy powinny pozostać jędrne i zielone. W lutym pędy rośliny przycinamy o 1/3 długości, co zapewni rozkrzewienie oraz zawiązanie dużej ilości pąków kwiatowych w następnym sezonie. W zależności od siły wzrostu powinno się ją przesadzać corocznie lub co drugi rok do niewiele większej doniczki z glebą żyzną, próchniczną z dodatkiem torfu. Bugenwilla ma delikatne korzenie, należy więc zwrócić szczególną uwagę, żeby ich nie uszkodzić podczas przesadzania. Po tych zabiegach bugenwillę przenosimy do cieplejszego pomieszczenia, zaczynamy ją częściej podlewać, zraszać, po około 3 tygodniach nawozić i przygotowywać do kolejnego lata. W maju znowu możemy wynieść ją na zewnątrz.

Joanna Kostrzewa