Trytoma

 

Trytoma jest mało znaną i jak na razie słabo rozpowszechnioną w naszych ogrodach rośliną. Jest to wieloletnia bylina z rodziny liliowatych o niezwykle ciekawym wyglądzie. Głównie zwracają uwagę okazałe i kłosowate kwiatostany. Przyciąga wzrok również swą wyjątkową barwą żółto – pomarańczowo – czerwonych kwiatów. Trytoma osiąga wysokość od 90 do 120 cm, a sam kwiatostan osiąga długość do 20 cm. Dzięki okazałym kwiatostanom złożonym z licznych rurkowatych kwiatów przywodzi na myśl płonącą pochodnię. Trytoma cieszy nasze oko przez stosunkowo długi okres kwitnienia od czerwca do października. Niemal równie ozdobne, co kwiaty są równowąskie ostro zakończone, zimozielone liście, o barwie szarozielonej. Osiągają one od 80 do 90 cm długości, przez co tworzą znacznych rozmiarów kępę. 

Jest to gatunek występujący naturalnie w Afryce Południowej i na Madagaskarze. Dobrze się przyjął również w naszych warunkach, mimo iż nie jest w pełni mrozoodporny. Przed zimą należy go zabezpieczyć. Jesienią, po przekwitnięciu przycinamy trytomie  kwiatostany. Liście podnosimy do góry i lekko związujemy w jednym lub dwóch miejscach. Następnie okrywamy liśćmi, odkwaszonym torfem, korą bądź trocinami. Dobrze jest także wykorzystać towarzystwo miskantów, które w okresie zimy mogą stanowić naturalne zabezpieczenie. Wystarczy je „zaczesać” na trytomę. Na wiosnę odkrywamy i przycinamy przemarznięte liście. Innym, lecz bardziej wymagającym sposobem zabezpieczenia rośliny przed mrozami, jest jej wykopanie, przesadzenie do donicy i przechowanie w chłodnym pomieszczeniu.

Trytoma najlepiej czuje się na stanowiskach nasłonecznionych. Lubi gleby lekkie, piaszczyste, lekko kwaśne lub obojętne. Podłoże musi być przepuszczalne, ponieważ szkodzi jej zalegająca woda (szczególnie w okresie zimy). Wymaga odmładzania co 3 – 5 lat. Jest rośliną o dużej masie dlatego potrzebuje obfitego nawożenia, szczególnie w okresie wiosny.

Trytoma jest gatunkiem bardzo ozdobnym, świetnie komponuje się w zestawieniach kolorystycznych z innymi roślinami. Doskonale wygląda na tle zieleni traw. Trytoma ze względu na swój okazały wzrost i ciekawy pokrój nadaje się do stosowania jako soliter.

Idealnie nadaje się do cięcia i pięknie ozdobi domowe wnętrza.

Trytoma ma wiele ciekawych odmian o różnym zabarwieniu kwiatostanów np.

Ø                 ‘Royal Standard’ – żółto – szkarłatne; 

Ø                 ‘Little Maid’ i ‘Vanilla’ – kremowe;

Ø                 ‘Limelight’ i ‘Shining Sceptre’ – żółte,

Ø                 ‘Nancy Red’ – czerwone, ‘Alcazar’ – czerwonopomarańczowe,

Ø                 ‘Flamenco’ – mieszane: czerwone, pomarańczowe i żółte.

Warto by Trytoma zagościła w naszych ogrodach. Nadaje się zarówno do założeń naturalistycznych, wiejskich jak i nowoczesnych.

Trytoma