Gdy część ogrodu przeznaczamy na założenie wrzosowiska, nie powinniśmy zapominaćo roślinach, które stanowią uzupełnienie dla wrzosów i wrzośców. Idealnie do tego celu nadają się kalmia i skimia należące do rodziny wrzosowatych (Ericaceae).
Rośliny te, podobnie jak wrzosy, wrzośce i różaneczniki są zimozielone, preferują podłoże lekko kwaśne, próchniczne oraz wilgotne. Glebę należy ściółkować korą lub przegniłymi igłami sosny, co chroni płytki system korzeniowy tych krzewów przed wysychaniem. Obydwa krzewy najlepiej rosną na stanowisku lekko zacienionym, osłoniętym od wiatru. Zarówno kalmia jak i skimia, są krzewami wrażliwymi na niskie temperatury, dlatego też należy pamiętać o okrywaniu młodych roślin na zimę słomą, korą lub włókniną. Należy także pamiętać o odpowiednim nawożeniu roślin nawozami dla roślin wrzosowatych albo o zaszczepieniu mikoryzy. Krzewy te odchwaszcza się ręcznie, zastosowanie herbicydów może spowodować uszkodzenie cienkich i drobnych korzeni. Liście kalmii i skimii mogą być atakowane przez plamistość liści – chore liście należy usuwać, a rośliny opryskiwać fungicydami.
Nazwa kalmia wywodzi się od nazwiska szwedzkiego botanika Petera Kalma, który jako pierwszy opisał rośl
inność Ameryki Północnej, gdzie kalmia występuje w siedliskach naturalnych. Jej środowisko stanowią tereny bagienne, lasy or
az tereny położone blisko zbiorników wodnych. W warunkach naturalnych kalmie silnie się rozrastają i nie są pożądane z powodu zawartych w ich liściach toksyn, niekorzystnie wpływających na rozwój korzeni rosnących w pobliżu świerków. Zjedzone przez zwierzęta mogą wywołać u nich choroby układu pokarmowego, a nawet prowadzić do śmierci. Przez to kalmia potocznie nazywana jest „jagnięcą śmiercią”. Inna zwyczajowa nazwa to drzewo łyżkowe, gdyż Indianie z jej drewna wyrabiali łyżki.
Na polskim rynku roślin ozdobnych dostępne są 4 gatunki kalmii, jednakże najczęściej uprawia się dwa z nich – kalmię wąskolistną (Kalmia angustifolia) i szerokolistną (K. latifolia). Kalmia wąskolistna jest krzewem dorastającym do 1 m wysokości i bardziej odpornym na mróz niż dorastająca do 3 m wysokości kalmia szerokolistna. Talerzykowate w kształcie kwiaty kalmii, zebrane w baldachogrona, mają barwę białą, różową, czerwoną, fioletową lub są dwubarwne: biało-różowe, czerwono-różowe i biało-fioletowe. Najczęściej kwiaty w pąku mają nieco inną barwę niż w pełni rozwinięte. Krzewy kwitną w maju i czerwcu (szerokolistna) lub czerwcu i lipcu (wąskolistna). Liście kalmii są zimozielone, ciemno- lub jasnozielone, błyszczące z wierzchu, matowe od spodu.
Oprócz wspomnianych wrzosowisk krzewy te pięknie prezentują się w towarzystwie roślin iglastych oraz jako solitery. Kalmia szerokolistna efektownie wygląda w dużych ogrodach i parkach, wąskolistna doskonale nadaje się do małych ogrodów.
Skimia japońska jest krzewem mniej znanym, zwartym,
niskim, dorastającym do 1,5 m wysokości. Liście skimii są zimozielone, ciemnozielone, lancetowate, na brzegach karbowane. U roślin wysadzonych na stanowiskach słonecznych, liście mogą przebarwiać się na żółto.
Kwiaty skimii, barwy białej lub różowej, zebrane są w wiechowate kwiatostany i rozwijają się na przełomie kwietnia i maja. Po przekwitnięciu na krzewie pozostają małe, drobne, okrągłe białoróżowe owoce, które utrzymują się aż do wiosny. W celu utrzymania pięknego wyglądu rośliny, kwiaty po przekwitnięciu najlepiej obrywać, co będzie przyspieszać wzrost wegetatywny.
Samodzielne rozmnażanie obu krzewów jest mało efektywne. Sadzonkowanie roślin może dać nam nowe rośliny, ale ukorzeniają się w małym procencie dopiero po trzech latach. Najlepszy efekt daje rozmnażanie w kulturach in vitro, co w warunkach domowych jest trudne. W Polsce prace hodowlane w otrzymywaniu nowych odmian kalmii prowadzi dr Piotr Muras. Jedna z nich (fot. wyżej) nazwana została jego nazwiskiem.
Joanna Kostrzewa
Kalmia i skimia
