Hortensja pnąca (Hydrangea anomala petiolaris) jest jedynym pnączem z rodziny hortensjowatych, wciąż jeszcze mało popularnym w naszych ogrodach. Jej pędy zimą przebarwiają się na czerwonobrunatny kolor, dlatego też stanowi ozdobę naszego ogrodu nie tylko latem, kiedy kwitnie, ale i zimą.
Pochodzi z Azji, w stanie dzikim występuje w Chinach, Korei i Japonii. W Polsce z uwagi na małe wymagania coraz częściej jest polecana do uprawy. Możemy ją sadzić od wiosny do jesieni. Bryłę korzeniową przed sadzeniem powinno umieścić się na parę godzin w wodzie z dodatkiem środka grzybobójczego, takiego jak Topsin czy Funaben. Dół powinien mieć średnicę większą niż bryła korzeniowa, aby można ją było swobodnie w nim umieścić. Najlepszym stanowiskiem dla tego pnącza będzie miejsce zacienione lub półcieniste, osłonięte od wiatru. W pełnym słońcu hortensja rośnie słabo i możemy się nie doczekać jej pięknych kwiatów. Gleba powinna być żyzna, bogata w składniki pokarmowe, o odczynie lekko kwaśnym, próchniczna, może być zmieszana z torfem lub korą drzew iglastych. Hortensja nie toleruje przesuszania gleby, dlatego też w czasie okresów suszy należy pamiętać o podlewaniu (ale nie przelewaniu). Pnącze to jest gatunkiem w pełni mrozoodpornym.
Największą wadą tego hortensji pnącej jest to, że początkowo wolno rośnie. Wysokość około 10 metrów osiąga dopiero po kilku latach uprawy. Dzięki korzeniom czepnym dobrze rośnie przy wszystkich podporach. Korzenie te mogą jednakże czasami nie wytrzymywać ciężaru rośliny i wtedy konieczne będzie jej podwiązywanie. Pamiętać należy o tym podczas sadzenia przy murach i innych gładkich powierzchniach. Ponieważ hortensja nie znosi wapnia w podłożu, nie powinno się jej sadzić przy murach z tynkiem wapniowym. Przycinanie pnącza nie jest zabiegiem koniecznym, ale i nie szkodzi mu. Jeżeli decydujemy się na zabieg cięcia, powinniśmy robić to wczesną wiosną lub jesienią. Nawożenie rośliny powinno być regularne od wczesnej wiosny do końca czerwca co około 3 tygodnie nawozami wieloskładnikowymi. W późniejszym okresie nie jest wskazane, gdyż roślina musi przygotować się do przezimowania.
Liście jajowate w kształcie, piłkowane, ciemnozielone i błyszczące pojawiają się wiosną dość szybko na roślinie, a jesienią długo się utrzymują przybierając żółty kolor. Wraz z pędami przebarwionymi na bordowo pięknie się komponują i zdobią ogród aż do zimy. Na pierwsze kwiaty trzeba poczekać około 4 lata, a przy niesprzyjających warunkach uprawowych lub termicznych (mroźne zimy) nawet dłużej. Białe kwiaty o słodkawym zapachu zebrane w luźne wiechowate kwiatostany o średnicy nawet 12-15 cm rozkwitają pod koniec maja, a okres ich kwitnienia trwa prawie do końca lipca.
Rozmnażanie wegetatywne pnącza przez odkłady jest najbardziej efektywne. Wiosną przyginamy pęd do ziemi, przysypujemy go, a gdy się ukorzeni – odcinamy i przesadzamy na miejsce stałe.
Hortensja pnąca polecana jest do uprawy przy murkach, pergolach, altanach, drzewach o głębokim systemie korzeniowym (z uwagi na duże wymagania pokarmowe pnącza), w towarzystwie różaneczników, Żurawek, paproci, funkii, innych hortensji (bukietowej, ogrodowej, krzewiastej).
Joanna Kostrzewa