Dużą konkurencją dla borówki amerykańskiej, uprawianej w ogrodach przydomowych, może stać się w najbliższym czasie suchodrzew jadalny. Do tej pory większość gatunków suchodrzewu sadzonych w naszych ogrodach miała znaczenie wyłącznie dekoracyjne, a ich owoce zawierały silnie trujące związki.

Inaczej jest w przypadku stosunkowo młodego gatunku suchodrzewu, potocznie nazywanego jagodą kamczacką (Lonicera species), który wciąż jest jedynie rośliną amatorską. Odmiany tego krzewu są tak różnorodne pod względem wysokości, kształtu owoców i plenności, że niekiedy uznawane są za odrębne gatunki. Największym uznaniem w naszym kraju cieszą się polskie odmiany „Wojtek” i „Jolanta”. Każdy, kto w swoim ogrodzie posiada krzewy dające smaczne owoce, powinien powiększyć swoją kolekcję o suchodrzew jadalny.

Opis rośliny

Suchodrzew o jadalnych owocach charakteryzuję się dużą mrozoodpornością, w czasie zimy wytrzymuje -40˚C, w pełni kwitnienia znosi nawet -8˚C. Pędy jagody kamczackiej wyrastają pionowo do góry i tworzą zwartą, kulistą koronę. Liście wyrastające na pędach początkowo są drobne i owłosione, starsze zrastają się w przylistki. Na przedwiośniu suchodrzew jadalny wygląda bardzo atrakcyjnie. Wtedy to na krzewach zaczynają pojawiać się złoto-żółte kwiaty, co ma duże znaczenie dekoracyjne, gdy rosną w ogrodach przydomowych. Kwiaty są miododajne, mają piękny zapach, dostarczają pszczołom pyłku i nektaru. Stosowane są w medycynie ludowej. Uzyskany z nich wywar hamuje rozwój bakterii i wirusów, pomaga w leczeniu gruźlicy i grypy. Owoce – to kuliste, wydłużone lub maczugowate w kształcie jagody. Dojrzałe mają zabarwienie granatowoczarne i pokryte są woskowym nalotem. Ich smak jest słodko-kwaśny, przypominający smak czarnych jagód lub borówki amerykańskiej. Są bardzo cenione z uwagi na ich właściwości dietetyczne i zdrowotne. Do najważniejszych związków występujących w owocach jagody należą: witaminy A, B1, B2, C i P, cukier, potas, sód, wapń, żelazo, magnez, jod, antocyjany, polifenole oraz antyoksydanty. Owoce wykazują działanie wzmacniające, przeciwzapalne, pomagają w leczeniu grypy, nieżytów przewodu pokarmowego, anginy, usuwają z organizmu metale ciężkie, hamują rozwój komórek nowotworowych. Polecane są w leczeniu chorób naczyń włosowatych, profilaktyce miażdżycy, poprawiają ostrość widzenia. Owoce doskonale nadają się do przetwórstwa (soki, dżemy, wino).

Rozmnażanie

Krzew ten można rozmnażać z nasion, sadzonek zielnych oraz przez odkłady. Rozmnażanie z nasion nie jest polecane, gdyż rośliny potomne wydają owoce gorzkie w smaku. Najbardziej wydajne jest rozmnażanie wegetatywne. Sadzonki zielne powinny mieć dwa węzły z pączkiem.

Wymagania i pielęgnacja

Suchodrzew jadalny nie wymaga żyznej gleby – wręcz przeciwnie – lepiej rośnie na glebach słabszych, lekko kwaśnych. Lubi stanowiska dobrze nasłonecznione, umiarkowaną wilgotność. W czasie suszy roślinę należy podlewać, gdyż przesuszenie może prowadzić do gorzknienia owoców. Nawożenie rośliny jest podobne jak w przypadku borówki amerykańskiej. Krzewy nie wymagają cięcia, dopiero po 10 latach wykonuje się cięcie odmładzające polegające na usuwaniu najstarszych pędów. Corocznie wiosną należy jednak usunąć pędy złamane i krzyżujące się. Dużym problemem w uprawie mogą okazać się mszyce i przędziorki, jednakże opryskiwanie insektycydami przynosi oczekiwane efekty.

Kwiaty suchodrzewu są atrakcyjne, owoce zaś stanowią źródło naturalnych antyoksydantów i barwników. Niewielkie wymagania glebowe, klimatyczne i pielęgnacyjne, a także wczesne owocowanie, zachęcają do uprawy krzewu w każdym ogrodzie przydomowym.

Joanna Kostrzewa

Jagoda kamczacka