Zmysłowe ogrody zapachowe
Zapach w życiu każdego człowieka odgrywa istotną rolę. Analogiczną sytuację można dostrzec w ogrodzie. Zapach unoszący się nad rabatami potrafi wzbudzić różne doznania. Dostarcza silnych emocje, może działać kojąco na nasz organizm lub wywołuje nasze wspomnienia z dzieciństwa. Jednakże zauważymy, iż stosunkowo mało wykorzystujemy rośliny pachnące w aranżacjach naszych przydomowych ogródków. Zapach roślin jest bardzo zróżnicowany, poczynając o delikatnej woni po ciężkie duszące zapachy. Źródłem zapachu może być ściana żywopłotu, krzewy i drzewa a nawet trawnik. Do ogródków zapachowych doskonale nadają się byliny i zioła. Nie sposób zapomnieć również o różach i liliach. Źródłem zapachów są kwiaty ale także liście lub nawet pączki.
Projektując ogród dążymy do stworzenia określonego w nim nastroju. Jeśli marzą nam się klimaty morza śródziemnomorskiego posadźmy pachnąca lawendę w odmianach. Na pewno wysadziłbym ‘Edelweiss’. Bylina ta osiąga wysokość do 45 cm. Liście jej są wąskie, pachnące i co ważne, zimozielone. Rzadko spotykany kolor kwiatów wśród lawend wzbudzi podziw oglądającego. Jej białe i małe kwiatostany są zebrane w kłosowaty kwiatostan. Okres kwitnienia przypada na miesiące letnie. Wskazane jest aby na wiosnę je przycinać. Zapobiega to starzeniu się. Poprzez cięcie możemy roślinie nadawać kształty i tworzyć miniaturowe żywopłoty. Kolejną odmianą wśród lawend jest ‘Hidcote Blue Strein’. Dorasta do wysokość 40 cm. Odmianę te charakteryzują piękne kwiaty. Okres kwitnienia to miesiące lipiec-wrzesień. Godna polecenia jest Lavandula angustifolia. Wysokość tej rośliny to 50 cm. Kwiaty jej są koloru jasnoróżowego z tendencją do przebarwiania się na kolor liliowy. Okres kwitnienia to miesiące od czerwca do września. W ogrodzie zapachowym o klimacie śródziemnomorskim musi znaleźć się szałwia i tymianek. Tymianek oprócz walorów estetycznych stosowany bywa z kuchni. Wykorzystujemy świeże i suszone zielone części roślin. Jest to przyprawa charakterystyczna dla kuchni francuskiej i włoskiej. Tymianek dodaje się do wywarów mięsnych, ostrych sosów, ciężkich zup (grochowa, fasolowa), pieczonej kaczki, dziczyzny, królika, cielęciny, wołowiny oraz ryb. Przyprawia się nim wędliny, bigos, mielone mięsa, pasztety, sery, sałaty, potrawy z roślin strączkowych, warzyw oraz pizzę.
Często dążymy do tego by ogród tkwił w krajobrazie leśnym a tym samym by unosiły się zapachy roślin pochodzących z runa leśnego. Zieleń wysokich drzew i cień tworzy nastrój ciszy i spokoju. Wśród drzew w słabo oświetlonych miejscach wysadzimy zupełnie inne rośliny zapachowe. Doskonale swoje funkcję spełnią konwalie i czyściec. Z wyższych roślin wsadziłbym naparstnice, dziwaczki i tytoń.
Wysadzając rośliny pachnące stworzymy im takie warunki by w pełni można było się delektować ich walorami zapachowymi. Dlatego rośliny wysadzamy w miejscach osłoniętych, w wyznaczonych enklawach by przy silnym podmuchy wiatru zapachy nie roznosiły się po okolicy. Pamiętajmy również o tym, że promienie słoneczne powodują wydzielanie się olejków eterycznych, dlatego takie rośliny jak lawendę, dyptam posadzimy na stanowisku słonecznym.
Budując ogród tworzymy szkielet z roślin. Następnie wypełniamy go mniejszymi roślinami. Tworząc ogród zapachowy kierujemy się identycznymi kryteriami. Jako strategiczny akcent możemy wysadzić topole balsamiczną. Wiosną powita każdego gościa silnym balsamicznym zapachem wydostającym się z żywicznych pąków. Pozostałe przestrzenie wypełnimy innymi roślinami o których jest mowa w artykule.
Tarasy, patia za zwyczaj są wyizolowanymi miejscami w ogrodzie i dlatego jest to odpowiednie miejsce dla wysadzeń wonnych roślin. Pergolę obsadzamy glicynią a wokół ławeczki może rosnąć lawendy i rozmaryny. W pobliżu tarasu posadzimy różę Golden Showers. Jest to róża czepna o sztywnych pędach. Odmiana ta należy jednej z najpopularniejszych róż na świecie. Swoją popularność zawdzięcza takim zaletom jak ciągłe powtarzanie kwitnienia, przyjemny zapach, eleganckie kwiaty, zarówno w pąku jak i pełnym rozkwicie. Zaraz po przekwitnięciu zrzuca wszystkie płatki, tak by zaraz zakwitnąć ponownie. Liście mają kolor żywej zieleni o delikatnym połysku. Pędy rosną dobrze, są odporne na przycinanie, tak delikatne jak i bardzo intensywne. Rośnie zdrowo doskonale nadając się na wszelkie nasadzenia przy płotach, pergolach, ścianach, podporach i kwietnikach. Nadaje się również żywopłot.
Tworząc ogród zapachowy nie sposób zapomnieć o ziołach. Jednakże pamiętajmy by rabaty ziołowe były zlokalizowane w zasięgu ręki. Jeśli istnieje taka możliwość to przy oknie kuchennym. Sielski widok z okna kuchennego zapewni kącik warzywno-ziołowy, który można wydzielić pergolami od pozostałej części ogrodu. Muszą dominować rośliny o najwyższych walorach estetycznych.
Swoje zadanie doskonale spełnią: bylica, estragon, hizop, lubczyk, melisa, mięta, oregano, rozmaryn, seler naciowy, pietruszka,pomidory koktajlowe. Grządki porośnięte warzywami/ziołami można okalać solidnymi deskami/kątownikami drewnianymi. Ciekawym rozwiązaniem jest płożący się tymiank wysadzony w glinianych donicach na kamiennej półce. Pnące odmiany jabłoni, grusz i śliw (wymagają systematycznego kształtowania) pokryją pergole. Na tle pergoli solidne tyczki po których będą się wspinały różne odmiany fasoli i groch. Pergola może być pokryta winogronem.
Należy pamiętać również że część roślin swoje zapachy uwalnia w ciągu dnia, inne w nocy. Kwiaty tytoniu, maciejki, dziwaczków w ciągu dnia wyglądają nieciekawie. Pełne ich walory możemy podziwiać wieczorem i nocą. Dlatego takie rośliny wysadzamy w cieniu innych roślin lub w dalszej części ogrodu. Piękna lilia królewską należy wysadzić dla przemyślane stanowisko. Jej duszący zapach nie każdemu za pewne odpowiada.
Szeroki asortyment roślin w tym pachnących znają Państwo w sklepie firmy Ogrody Twoich Marzeń. Postarajmy się obok znanych roślin zapachowych takich jak bez, róża znaleźć oryginalne zapachy. Doskonale taką funkcję spełni goździk pierzasty. (Dianthus plumarius). Jeden z mocniej pachnących goździków. Piękne białe kwiaty tej odmiany górują nad poduszkami sinozielonych, trawiastych liści. Idealna roślina na suche i ubogie stanowiska. Im więcej słońca tym kwiaty mocniej pachną. Osiąga do 30cm wysokości. W ogrodzie skalnym tworzy zgrabne srebrne kępy. Kwitnie długo od czerwca do września.