Przekonanie o wysokich wymaganiach winorośli na pewno zniechęca nie jednego z nas do uprawy jej w ogrodach przydomowych, a odpowiednie sadzenie, nawożenie, podlewanie, cięcie i ochrona zagwarantują nam, że będzie dobrze rosła.
Dobór miejsca
Winorośl należy do roślin ciepłolubnych, dlatego też w chłodniejszych obszarach Polski nie jest gatunkiem polecanym. Stoki północne i wschodnie również nie są najlepszym miejscem do uprawy winorośli. Idealnie za to sprawdzą się stoki południowe i zachodnie, na których w ciągu dnia nasłonecznienie jest największe. Roślina ta ma zdolność do szybkiego przystosowywania się do warunków, w których rośnie, dlatego też możemy być prawie pewni, że posadzona przez nas sadzonka w przyszłości wyda owoc. Korzenie winorośli w winnicach francuskich czy włoskich sięgają kilku metrów głębokości, w Polsce bryła korzeniowa sięga zaledwie jednego metra, dlatego też rośliny warto na zimę ściółkować. Ściółkować korą można przez cały rok, co ograniczy wzrost chwastów, zapewni dobrą wilgotność gleby, a także będzie zapobiegało narażeniom korzeni na wahania temperatury. W krajach o łagodnym klimacie zazwyczaj sadzi się sadzonki szczepione, z uwagi na częste występowanie mszycy korzeniowej (filoksery winiec). W Polsce bardziej popularne są odmiany szlachetne, które są bardziej mrozoodporne, a mroźne zimy zapobiegają występowaniu szkodnika. Gleba, na której będą rosły nasze sadzonki, powinna mieć odczyn lekko kwaśny, w granicach 5,5 do 6,5. Wyższe pH podłoża może powodować złe przyswajanie magnezu i żelaza, z czym związane są chlorozy liści.
Nawożenie, podlewanie i ochrona chemiczna
Corocznie późną jesienią warto wokół roślin rozłożyć warstwę kompostu, a wiosną i latem przeprowadzić trzykrotne nawożenie mineralne nawozami, najlepiej skomponowanymi specjalnie dla winorośli. Ostatnia dawka nawozowa powinna być niższa, aby zapewnić dobre zimowanie pnączy, szczególną uwagę należy zwrócić na to, aby dawka azotu nie była zbyt wysoka, gdyż może niepotrzebnie doprowadzić do narażenia roślin na infekcje i szkodniki. Choć system korzeniowy winorośli rozrasta się głęboko i szeroko w głąb ziemi, warto pamiętać, że w trakcie suszy rośliny powinno się podlewać. Szczególnie narażone na szybkie przesychanie są osobniki rosnące na glebach piaszczystych oraz wzdłuż murów. W krajach południowych ochrona chemiczna wygląda podobnie jak ochrona jabłoni w Polsce – zabiegi wykonywane są kilka do kilkunastu razy w ciągu sezonu wegetacyjnego. W polskich winnicach postępuje się tak samo. W ogrodach przydomowych tak częste przeprowadzanie zabiegów chemicznych nie jest konieczne, jednakże nie można ich całkowicie ominąć. Rośliny powinno się opryskiwać przeciw mączniakowi, najlepiej zastosować środki takie jak Miedzian 50 WP, czy też Penncozeb 80 WP. Oczywiście najważniejsza jest profilaktyka, opadłe liście należy grabić i wynosić z ogrodu, zgniłe owoce (tzw. mumie) należy zrywać z roślin i wyrzucać.
Cięcie
Winorośl, jak każde pnącze, wymaga częstego cięcia, które u tych roślin przeprowadza się corocznie w listopadzie lub w marcu, co zapewni lepsze owocowanie. Rośliny przycięte jesienią należy następnie kopczykować, włącznie z przygiętymi pędami jednorocznymi. Można je okręcać słomą tworząc chochoły, ściółkować korą, igliwiem, trocinami lub okręcać włókniną. Wiosenne skracanie pędów należy przeprowadzić w pierwszej połowie marca, późniejsze może powodować „płacz roślin”.
Joanna Kostrzewa