Trawy ozdobne
Większość traw rabatowych należy do rodziny traw (wiechlinowatych; Gramineae). Wykorzystywane są do wypełniania rabat bylinowych. Do traw należą podrodziny bambusowych, prosowych i wiechlinowych. Trawy charakteryzują się źdźbłami o długich międzywęźlach i obecnością kolanek. Kwiatostanami z morfologicznego punktu widzenia są wiechy, kłosy oraz wiechy kłosokształtne. Dopełnieniem rodziny traw są rodziny turzycowate (Cyperaceae) i sitowate (Juncaceae). Turzycowate mają nieczłonowane łodygi, tworzące pseudoźdźbła, nie mają kolanek. Sitowate wykształcają obłe liście. Rodzajami reprezentującymi tą rodzinę są sit (Juncus) oraz kosmatka (Luzula).
Pod względem wzrostu trawy dzieli się na trzy grupy: kępowe, rozłogowe oraz luźnokępowo-rozłogowe. Trawy kępkowe wytwarzają pędy boczne odbijające ku górze obok siebie, tworzą wyraźnie zaznaczone kępy. Aby corocznie wytwarzały młode pędy, całą kępę na wiosnę ścinamy. Trawy o tym typie wzrostu są trudne w uprawie. Pędy boczne traw rozłogowych mają postać rozłogów, czyli pędów płożących o różnej długości. Korzenie wypuszczają w węzłach. Tym typem wzrostu charakteryzują się mozga trzcinowata i stokłosa bezostna.
Trawy rozmnaża się generatywnie przez nasiona lub wegetatywnie przez podział roślin, ukorzenianie sadzonek pędowych oraz kultury in vitro.
Trawy ozdobne wykorzystuje się najczęściej na rabatach kompozycjach z bylinami i krzewami, a także w sąsiedztwie drzew. Pięknie prezentują się na brzegach oczek wodnych oraz w sąsiedztwie dużych zbiorników wodnych. Sadzi się je również w ogródkach skalnych. Coraz częściej trawy uprawiane są w pojemnikach na tarasach i balkonach, często również są jedynym składnikiem rabat. Używane są również do nasadzeń w ogrodach leśnych, jako towarzystwo roślin dzikich i leśnych. Należy pamiętać, że większość gatunków traw rozrasta się bardzo ekspansywnie, dlatego też warto zabezpieczać ogródek poprzez wkopywanie opasek.
Najczęściej sadzonymi gatunkami traw są trawa pampasowa (Cortaderia selloana), miskant olbrzymi (Miskanthus giganteus), miskant cukrowy (Miscanthus sacchariflorus), miskant chiński ‘Zebrinus’ (Miscanthus sinensis 'Zebrinus’), piórkówka spłaszczona (Pennisetium alopecuroides), imperata cylindryczna (Imperata cylindrica ‘Red Baron’) wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius), kostrzewa (Festuca sp.), mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea).
Trawa pampasowato trawa o kępowym typie wzrostu dorastająca do dwóch metrów wysokości. Wytwarza wiechowate kwiatostany, które zakwitają pod koniec sierpnia. Po przekwitnięciu zasychają, dlatego przez długi czas zdobią ogród. Idealnie nadaje się na grupy ogrodowe, w kompozycjach z innymi trawami oraz na brzegi oczek wodnych. Najlepszym stanowiskiem są miejsca zasłonięte od wiatru, ale słoneczne. Rozmnaża się ją przez podział. W czasie zimy ziemię wokół rozety liści należy ściółkować.
Miskant olbrzymidorasta do trzech metrów wysokości. W Polsce ten gatunek traw rzadko zakwita, a ozdobą są wyłącznie lancetowate liście, ciemnozielone, wzdłuż nerwu głównego biało zabarwione. Zimą źdźbła przekształcają się w grube łodygi, które mogą być wykorzystywane jako podpory dla innych roślin. Wymaga dużego nasłonecznienia oraz żyznej gleby. Rozmnaża się go przez podział karp lub rozłogi. Miskant jest mrozoodporny, dlatego też nie wymaga okrywania w czasie zimy.
Miskant cukrowyosiąga wysokość 1,5 metra. Ten gatunek traw swoją dekoracyjność zawdzięcza puszystym kwiatostanom pojawiającym się pod koniec sierpnia, a także przebarwiającym się na brązowo liściom. Sadzi się go pojedynczo na trawnikach lub w grupach z innymi gatunkami. Ma podobne wymagania jak miskant olbrzymi, tak samo również się go rozmnaża.
Miskant chiński ‘Zebrinus’dorasta do dwóch metrów wysokości. Cieszy się dużą popularnością z uwagi na zabarwienie liści – ciemnozielone z poprzecznymi żółtymi paskami. Wysadzany jest najczęściej nad brzegami oczek wodnych. Wymagania i rozmnażanie jak u poprzednich gatunków miskanta. Młode osobniki mogą być wrażliwe na mrozy, dlatego też zimą należy je okrywać.
Piórkówka spłaszczona (rozplenica japońska)dorastająca do metra wysokości jest trawą o kępowym typie wzrostu. Liście są szarozielone i długie. Wykształca zabarwione na czerwono kłosowate kwiatostany, które zakwitają na przełomie lipca i sierpnia. Sadzi się ją pojedynczo, w grupach, nad brzegami oczek wodnych, nadaje się na kwiat cięty i do uprawy w pojemnikach. Wymagania podobne jak u wyżej charakteryzowanych gatunków. Choć jest mrozoodporna, wymaga okrycia na zimę.
Imperata cylindrycznajest gatunkiem traw o niewysokich, bo dorastających do pół metra wysokości źdźbłach. Ozdobą są liście, początkowo zielone, z czasem przebarwiające się na czerwono. Sadzi się ją na rabatach, nad brzegami oczek wodnych, można ją uprawiać w pojemnikach. Trawa ta ma niewielkie wymagania glebowe i może rosnąć w półcieniu. Rozmnaża się przez podział.
Wydmuchrzyca piaskowacharakteryzuje się niebieskimi liśćmi z ostrymi brzegami. Nadaje się do nasadzeń naturalistycznych i do umacniania skarp. Wymaga słonecznego stanowiska i żyznej gleby. Rozmnaża się przez podział. Jest gatunkiem mrozoodpornym.
Kostrzewa sina i kostrzewa Gautierasą najbardziej popularnymi gatunkami kostrzewy. Kostrzewa sina dorasta do 20 cm wysokości, niebieskozielone zimozielone liście zebrane są w poduszki. Wiechowate kwiatostany wyrastają nieco wyżej. Zakwita na przełomie czerwca i lipca. Gatunek ten wymaga suchego i słonecznego stanowiska oraz żyznej gleby. Nadaje się do nasadzeń w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach, a także na kamiennych murkach i rabatach żwirowych. Dobrze prezentuje się w towarzystwie niskich bylin. Kostrzewa Gautiera dorasta do 10 cm wysokości, a jej nitkowate liście są zielone i zimozielone. Doskonale nadaje się do uprawy na skalnikach i w pojemnikach. Obydwa opisane gatunki są krótkowieczne, po pewnym czasie zaczynają zamierać od środka, wtedy najlepiej je rozsadzać. Rozmnaża się je przez podział, a pozostawione dłużej kwiatostany wydają nasiona, które szybko same się rozsiewają.
Mozga trzcinowatadorasta do metra wysokości i wykształca ozdobne, dwukolorowe żółto-zielone liście. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Nadaje się do pojedynczych nasadzeń lub sadzona jest w grupach. Często również sadzona jest w sąsiedztwie zbiorników wodnych. Wymaga stanowiska słonecznego i żyznej gleby, ale znosi półcień i suszę. Rozmnażana jest przez podział.
Joanna Kostrzewa